Cyngor y Gweithlu Addysg

Mae nifer yr athrawon ysgol cofrestredig wedi parhau i ostwng o un flwyddyn i'r llall ers 2010 gyda chwymp o 9.6% rhwng yr adeg honno a 2020 (38,896 yn 2010; 35,171 yn 2020).

Mae'r mwyafrif yn fenywaidd (75.5%). Bu gostyngiad graddol yng nghyfran yr athrawon gwrywaidd o 28.1% yn 2002 i 24.5% yn 2020.

Mae proffil oedran athrawon ysgol yn parhau'n iach gyda 46% o dan 40 oed a 30% rhwng 40 a 50 oed.

Nododd 1.3% o athrawon ysgol eu bod naill ai'n Ddu, yn Asiaidd neu o leiafrif ethnig (PDdLlE) a nododd 91.2% eu bod yn Wyn. (6.2% yn anhysbys).

Nododd 62.6% mai Cymry oedden nhw a 22.6% yn Brydeinwyr o ran eu hunaniaeth genedlaethol. (5.9% yn anhysbys)

Mae tuedd yr athrawon ysgol sy'n siaradwyr Cymraeg (33.6%) neu sy'n gallu gweithio drwy gyfrwng y Gymraeg (27.2%) wedi parhau'n weddol sefydlog gydag ychydig o amrywiaeth o un flwyddyn i’r llall. (3.8% yn anhysbys yn y ddau)

Yng Nghymru, nid yw data statws athro cymwysedig yn benodol i ystodau oedran na phynciau. O'r athrawon uwchradd sy'n addysgu Saesneg, Mathemateg neu'r Gymraeg, mae 75.2%, 78.6% a 73% yn y drefn honno wedi'u hyfforddi yn y pwnc maent yn ei addysgu. Yn y pynciau sylfaen, mae tua 80% o ymarferwyr uwchradd wedi eu hyfforddi yn y pynciau maent yn eu haddysgu, ac eithrio Technoleg Gwybodaeth (40.4%).

Mae nifer y gweithwyr cymorth dysgu ysgol cofrestredig wedi cynyddu 15.5% ers 2017 i 38,594 yn 2020.

Mae cyfran uwch (86.5%) yn fenywaidd o gymharu â'r grwpiau cofrestru eraill. Athrawon ysgol yw’r uchaf nesaf.

Mae 14.6% o dan 25 oed, sydd gryn dipyn yn uwch nag athrawon ysgol, gyda 3.6% yn dod o fewn yr ystod oedran hon.

Mae 3.3% wedi nodi mai Du, Asiaidd neu leiafrif ethnig yw eu hethnigrwydd, ac mae 61.5% wedi nodi eu bod yn Wyn. Nododd 39.6% o weithwyr cymorth dysgu ysgol mai Cymry ydyn nhw o ran eu hunaniaeth genedlaethol. (34.3% yn anhysbys yn y ddau)

Gall 19.1% siarad Cymraeg, ac mae 16.2% wedi datgan eu bod yn gallu gweithio trwy gyfrwng y Gymraeg. (34.3% a 34.7% yn anhysbys)

Mae nifer yr athrawon AB wedi cynyddu 4.7% ers 2018.

Mae’r rhaniad rhwng y rhywiau'n fwy cytbwys na'r grwpiau cofrestreion eraill; 58.9% yn fenywaidd, 41.1% yn wrywaidd.

Mae'r gweithlu AB yn hŷn na'r gweithlu ysgol, gyda 45.1% yn 50 oed ac yn hŷn o gymharu â 24.8% o athrawon ysgol a 38.3% o ymarferwyr DSW.

Nododd 71.1% o athrawon AB mai Gwyn oedd eu hethnigrwydd. Nododd 42.3% mai Cymry oedden nhw o ran eu hunaniaeth genedlaethol a 21.5% mai Prydeinwyr oedden nhw. (21.3% yn anhysbys yn y ddau)

Mae 16.2% yn siaradwyr Cymraeg rhugl neu weddol rugl ac 11.3% yn gallu gweithio drwy gyfrwng y Gymraeg. (20.3% yn anhysbys yn y ddau)

Mae 82.7% o gofnodion athrawon AB yn cynnwys gwybodaeth am gymwysterau (17.3% yn anhysbys). O'r 82.7% lle mae cymhwyster wedi'i gofnodi, mae 87.9% ar lefel 6 neu'n uwch.

Cyfran uchaf yr athrawon AB sy'n addysgu'r pwnc y cawsant eu hyfforddi ynddo yw'r rhai sy'n addysgu Astudiaethau Crefyddol, Hanes, Celf, Addysg a Datblygiad Gofal plant, Seicoleg a'r Gyfraith gyda thros 66% yn meddu ar gymwysterau yn y pynciau hyn.

Mae nifer y rhai sydd wedi'u cofrestru yn y categori gweithiwr cymorth dysgu AB hefyd wedi cynyddu ers 2018, a hynny 11.4%.

Mae mwyafrif y gweithwyr cymorth dysgu AB yn fenywaidd (69.1%).

Mae gweithwyr cymorth dysgu AB yn weithlu iau nag athrawon AB am fod 64.7% o’r gweithlu o dan 50 oed, o gymharu â 54.9% o athrawon AB. Mae 20.3% o weithwyr cymorth dysgu AB o dan 30 oed.

Mae 4.2% wedi nodi mai Du, Asiaidd neu leiafrif ethnig yw eu hethnigrwydd, ac mae 76.4% wedi nodi eu bod yn Wyn.
Mae 45.6% wedi nodi mai Cymry ydyn nhw o ran eu hunaniaeth genedlaethol a 24.2% yn Brydeinwyr. (17.3% a 17.2% yn anhysbys).

Gall 15.1% siarad Cymraeg, ac mae 10.4% wedi datgan eu bod yn gallu gweithio trwy gyfrwng y Gymraeg. (17.6% a 17.5% yn anhysbys).

Mae nifer y rhai sydd wedi'u cofrestru yn y categori DSW wedi cynyddu ers 2018, a hynny 21.5%.

Mae 63.2% o ymarferwyr DSW yn fenywaidd a 36.8% yn wrywaidd.

Mae dosbarthiad mwy cyfartal yn ystod oedran ymarferwyr dysgu seiliedig ar waith, gyda 9.5% o dan 30 oed, 11.8% yn 60 oed ac yn hŷn a thua 26% yr un yn y categorïau oedran eraill (30 i 39, 40 i 49 a 50 i 59).

Mae 1.7% o ymarferwyr dysgu seiliedig ar waith wedi nodi mai Du, Asiaidd neu leiafrif ethnig yw eu hethnigrwydd, ac mae 74.8% wedi nodi eu bod yn Wyn. Yn debyg i gategorïau cofrestru eraill, y datganiad mwyaf poblogaidd wrth nodi hunaniaeth genedlaethol yw fel Cymry, gyda 45.4%. (21.4% a 21.5% yn anhysbys)

Dywedodd 12.9% o ymarferwyr dysgu seiliedig ar waith sydd wedi gwneud datganiad eu bod yn gallu siarad Cymraeg, a gall 8.9% weithio trwy gyfrwng y Gymraeg.

Mae gwybodaeth bynciol wedi’i phoblogi ar gyfer 42.4% o ymarferwyr dysgu seiliedig ar waith sydd wedi'u cyflogi mewn sefydliad dysgu seiliedig ar waith. O'r rhai hynny sydd wedi'u cofnodi, y pynciau a gaiff eu haddysgu fwyaf yw Iechyd a Gofal Cymdeithasol (13.3%), Busnes (13.1%), Sgiliau ar gyfer Byd Gwaith (12.9%).

Mae 76.7% o gofnodion ymarferwyr dysgu seiliedig ar waith yn cynnwys gwybodaeth am gymwysterau, ac o'r rheiny, mae 66.1% yn meddu ar gymhwyster ar lefel 5 neu’n uwch.

Mae gweithwyr ieuenctid a gweithwyr cymorth ieuenctid yn gymwys i gofrestru gyda CGA os ydynt yn meddu ar un o'r cymwysterau gorfodol a restrir yn Rheoliadau. Mae'r niferoedd sydd wedi'u cofrestru yn y sector gwaith ieuenctid wedi bod yn weddol sefydlog ers 2018.

Fel y categorïau cofrestru eraill, mae gweithwyr y sector gwaith ieuenctid yn fenywaidd yn bennaf gan roi cyfrif am 67.8% o weithwyr ieuenctid a 63.9% o weithwyr cymorth ieuenctid.

Mae proffil oedran gweithwyr ieuenctid a gweithwyr cymorth ieuenctid yn iach, gyda 23.3% a 19.3% yn y drefn honno yn 50 oed ac yn hŷn.

Mae 2.3% o weithwyr ieuenctid ac 1.8% o weithwyr cymorth ieuenctid wedi nodi mai Du, Asiaidd neu leiafrif ethnig yw eu hethnigrwydd a 65% a 63.3% yn y drefn honno wedi nodi eu bod yn Wyn. (30.8% a 33.4% yn anhysbys)

Mae 43.6% a 46% yn y drefn honno wedi nodi mai Cymry ydyn nhw o ran eu hunaniaeth genedlaethol gyda 18.6% a 14.9% yn nodi mai Prydeinwyr ydyn nhw. (30.5% a 33.5% yn anhysbys)

Nododd 4.9% o weithwyr ieuenctid cymwysedig a 4.6% o weithiwr cymorth ieuenctid cymwysedig fod ganddynt anabledd.

Gall 10.3% o weithwyr ieuenctid siarad Cymraeg, ac mae 7.2% wedi datgan eu bod yn gallu gweithio trwy gyfrwng y Gymraeg. (29.4% a 30.1% yn anhysbys).

Gall 14.8% o weithwyr cymorth ieuenctid siarad Cymraeg, ac mae 11.9% wedi datgan eu bod yn gallu gweithio trwy gyfrwng y Gymraeg. (33.2% yn anhysbys yn y ddau)